TUNCA BELDESİ (Dutxe)

Tarihi:

Osmanlı Devleti 1486 tarihli, tapu kayıtlarında, ERİZA (Rize), ATİNA (Pazar), LAZLUK (Vitçe-Arhavi, Hopa)gibi üç kazadan bahsedilir. Bu üç kazaya bağlı 15 köyden biri DUTHA (Tunca’dır). Dutha Atina (Pazar) kazasına bağlı köylerden biri olduğu kayıtlarda mevcuttur. Kayıtlardan anlaşıldığı üzere Dutha yazılı olarak en az 500 yıllık bir tarihi geçmişe sahip olduğu anlaşılmaktadır.1916 yılında Ruslar tarafından işgal edilen Tunca 10 Mart 1918’de düşman işgalinden kurtulmuştur.Uzun yıllar Roma ve Bizans İmparatorluğunda kalan bölgemiz 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı Devletine bağlanır.  Aslında Ardeşen'in ismi de bu alanda çok manidardır. Çünkü Yavuz Sultan Selim Trabzon sancak beyi iken, Osmanlı tahtına almak ister. Bu amacı gerçekleştirmek için, Kepa (Hopa) sancak beyi olan oğlundan yardım ister. Yardım almak için sahil boyu bölgeden geçerken Fırtına deresinde yontulmuş ağaç parçaları görür. Bölge tamamen boş, bataklık ve çalılıktır. Çevresindekiler, çevrede kimsenin yaşamadığını söyleyince, Yavuz Sultan selim ağaç parçalarını göstererek; "Bu Belde tenha değil, bakın yonga taşıyor. Bu yörenin ardı şendir" der. Yani yüksek kesimlerde yerleşim birimleri olduğunu ifade eder. Böylece ilçemiz Ardişen ismini alır. Zamanla Ardeşen olarak tekâmüle uğrar. Evet, yukarıda Fatih Sultan Mehmet’in Ardı-şendir dediği yerler Dutha’dır. Fırtına deresindeki yongalar da bizim yani atalarımızın yongalarıdır.

Tunca yerleşmesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde, Rize İli , Ardeşen İlçesine bağlı bir Belde Belediyesidir.Yerleşme, Ardeşen ilçesinin 20 km. güneydoğusunda, 350- 700 m yükseltileri arasında konumlanmıştır. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde kıyıya paralel uzanan Kaçkar Dağları ve uzantısı olan Altıparmak Dağlarının Kuzey yamaçlarında, bir vadi içinde bulunan Tunca yerleşmesinin iklim ve flora yapısı sahil kesiminden küçük farklılıklarla ayrılır. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, kıyıya paralel olarak uzanan dağ sıralarını derinlemesine yaran derelerin akış alanları, batıdan doğuya doğru giderek sıklaşan bir dizi kırsal-kentsel yerleşme birimlerini oluştururlar. Derelerin kıyıya ulaştığı kesimlerde kurulan kentler, tarihi süreç içinde kırsal interlandın iskeleleri olarak gelişmişlerdir. Tunca Belde Belediyesi; Merkez Mahallesi, Konak Mahallesi, Ada Mahallesi, Esentepe Mahallesi, Şenyuva Mahallesi olmak üzere 5 mahalleden oluşmaktadır. Tunca Merkez Mahallesi, 430-500 kotları arasında Doğu –Batı yönünde konumlanırken, Esentepe-Düz Mahalle 610-690 kotları arasında dağınık olarak yerleşmiş, Ada Mahallesi ise;Tunca Merkez Mahallesinin ortalama 2km. Doğusunda 490-520 kotları arasında, yine Doğu-Batı yönünde konumlanmıştır.Tunca yerleşmesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde kıyılara paralel olarak uzanan Kaçkar Dağları ve uzantısı olan Altıparmak dağlarının Kuzey eteklerinde olmasından ve kıyıdan 20 km. içeride konumlanmasından dolayı dağlık bir topoğrafya niteliği sunar.Tunca Beldesi engebeli morfolojisi nedeniyle yerleşme, eğimli yamaçlar, sırtlar ve çok dar alanlardaki düzlüklerde şekillenmiştir.Planlama alanı yakın çevresinde, en büyük akarsu olan Fırtına deresinin yan kolları, derin vadiler oluşturmakta ve yerleşmenin Güneyinden geçerken de aynı özellikleri göstermektedir. Fırtına deresinin büyük kolu Varşamba doruğunun kuzeyinden doğarken, Tunca’nın içinden geçen ve kıyıda (Ardeşen’de) birleşen diğer kolu, Altıparmak dağlarının kuzey yamaçlarından doğmaktadır. Yerleşme, genellikle bir yamaç yerleşmesi niteliğindedir ve Fırtına deresinin ayırdığı vadinin diğer yamacında, seyrek kestane ormanları vardır.Fırtına deresinin ayırdığı vadi tabanından, kuzeye doğru yerleşmenin son planlama noktası arasında ortalama % 49,7 eğim vardır. Fırtına deresi boyunca doğuya doğru gidildikçe araziyi kuzey-güney doğrultusunda yaran ve Fırtına deresinin oluşturduğu vadi tabanında son bulan küçük yarıklara rastlanmaktadır. Bu yarıklar da kendi içinde vadi ve yamaçlar oluşturmasına rağmen, oldukça dik olmasından dolayı yerleşme amaçlı kullanılmamaktadır.